دستگاه گوارش در انسان شامل دهان، حلق، مری، معده، روده ی کوچک و روده‌ی بزرگ است روده‌ی بزرگ شامل کولون و رکتوم (انتهای روده‌ی بزرگ) بوده و طول آن حدود 5 فوت یا یک و نیم متر است که به قسمت انتهایی آن که رکتوم یا راست روده گفته می‌شود و حدود 6 تا 8 سانتی متر طول دارد.
سرطان روده بزرگ یکی از آسیب‌هایی است که می‌تواند زندگی انسان‌ها را به شدت تحت تاثیر قرار دهد لذا در رابطه با پیشگیری از این آسیب راهکارهایی پیشنهاد شده است که مطالعه و به کارگیری آنها می‌تواند تا حدود زیادی در پیشگری از سرطان روده بزرگ موثر باشد.
دکتر جواد غروبی دانشیار و متخصص جراحی عمومی در گفت و گو با عصر ایران در مورد پیشگیری از ابتلا به سرطان روده گفت: معمولاً خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ بعد از 50 سالگی افزایش پیدا می‌کند اما با رعایت 12 اصل می‌توان از ابتلا به سرطان کولورکتال پیشگیری کرد.
وی ادامه داد: رفتار و عاداتی که نقش پیشگیری از سرطان کولون و رکتوم (روده بزرگ) را دارند، مشابه با رفتار و عادات توصیه شده برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی نیز هستند رعایت این توصیه‌ها می‌تواند نقش زیادی درپیشگیری از این سرطان ایفا کند.
1- سیگار نکشید:
اغلب مردم سیگار کشیدن را به عنوان عامل حملات قلبی و سرطان ریه می‌دانند ولی باید سرطان روده را نیز به این لیست اضافه نمایند. افراد سیگاری نسبت به غیر سیگاری‌ها، 18 درصد شانس بیشتری برای ابتلا به سرطان روده دارند و همچنین احتمال مرگ و میر در بیماران سیگاری به علت کنسر کولورکتال، 25 درصد بیشتر از بقیه‌ی مبتلایان به این بیماری است. کسانی که حداقل 40 سال سیگاری بوده و یا قبل از سن 40 سالگی سیگار را ترک نکرده‌اند، پنجاه تا سی درصد بیشتر از غیر سیگاری‌ها در معرض ابتلا به سرطان روده هستند.
2- گوشت قرمز کمتر بخورید
مصرف بیش از حد گوشت قرمز سبب آسیب روده می‌شود. همچنین رژیم‌های سنگینی که حاوی گوشت خوابانده شده در نمک هستند مانند گوشت کبابی (دودی یا اسموکی) و یا فرآورده‌های گوشتی مثل سوسیس، هات‌داگ و بیکن توصیه نمی‌شود.
پیشنهاد می‌شود مصرف گوشت قرمز به میزان 4 اونس (هر اونس معادل حدود 30 گرم است) و 2 بار در هفته محدود شود. علاوه بر آن بهتر است چربی گوشت گرفته شده، به قطعات کوچکتر تقسیم شده و در گریل پخت نشود.
3- عدم استفاده از مشروبات الکلی:
مصرف مشروبات الکلی، سبب افزایش خطر ابتلا به سرطان روده می‌شود. استفاده از مشروبات الکلی ریسک ابتلا به سرطان روده بزرگ را بیش از از 52 درصد افزایش می‌دهد.
4- دریافت به اندازه ویتامین دی و کلسیم:
دریافت مقدار کافی از کلسیم و ویتامین دی برای پیشگیری از سرطان روده بزرگ کمک کننده است ولی در مصرف آن نباید زیاده روی کرد. 1000 میلیگرم کلسیم برای خانم‌ها و آقایان 19 تا 50 ساله به طور روزانه لازم است. مصرف 1200 میلی گرم کلسیم روزانه برای خانم‌های بالای 50 سال و آقایان بالای 70 سال توصیه می‌شود. روزانه 600 واحد بین المللی ویتامین دی برای زنان و مردان تا سن 70 سالگی لازم بوده و بعد از 70 سالگی باید 800 واحد بین‌المللی ویتامین دی دریافت کنند.
5- از چاقی پرهیز کرده و تناسب اندام داشته باشید:
چاقی به عنوان عامل افزایش ریسک ابتلا به سرطان روده، خصوصاً در آقایان است. شواهدی وجود دارد که چاقی شکم ممکن است به عنوان فاکتور کلیدی باشد. مردان زیر 50 سال با چاقی شکم و پهلوها، به اندازه‌ی مردان با سن بالاتر از 50 سال، از خطر ابتلا به سرطان کولورکتال برخوردار هستند. چاقی علاوه بر افزایش ریسک کنسر کولورکتال، باعث افزایش خطر ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی نیز می شود.
6- توت سیاه بخورید:
توت سیاه اثر پیشگیرانه‌ی در ابتلا به سرطان روده بزرگ دارد محققین با مطالعات آزمایشگاهی مطرح کرده‌اند که خوردن توت سیاه باعث کاهش کنسر کولورکتال (سرطان روده بزرگ) می‌شود. خوردن سبزیجات و میوه‌ی فراوان نیز شانس ابتلا به سرطان کولورکتال را کم می‌کند.
7- ورزش کنید:
اگر واقعا خواستار کاهش خطر ابتلا به سرطان روده هستید، ورزش کنید. زندگی بدون تحرک، ریسک ابتلا را افزایش می‌دهد. مطالعات نشان داده که ریسک ابتلا به کنسر روده بزرگ در افرادی که ورزش می‌کنند تا 25 درصد کاهش می‌یابد. انجام 30 دقیقه ورزش متوسط تا شدید حداقل 5 روز در هفته توصیه می‌شود.
8- انجام غربالگری:
غربالگری کنسر کولورکتال، برای تشخیص زودرس، اولیه و همچنین پیشگیری در سرطان روده بزرگ نقش کلیدی دارد. این تست معمولا از سن 50 سالگی شروع می‌شود و موارد آن شامل کولونوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی و تست مدفوع از لحاظ وجود خون مخفی در آن است.
9- تاریخچه ی فامیلی خود را بدانید:
عوامل ارثی نقش بسیار بزرگی را در سرطان روده بزرگ ایفا می‌کنند. حدود 20 درصد از بیماران مبتلا به سرطان روده سابقه‌ی فامیلی مثبت داشته و در اطرافیان خود این بیماری را داشته‌اند. ثبت اطلاعات مربوط به سن، زمان تشخیص و درمان آنها اهمیت دارد. اگر فامیل‌های درجه یک فردی (والدین، خواهر و برادر و فرزندان) قبل از 40 سالگی مبتلا به این سرطان شده و یا بیش از یک نفر از فامیل‌های درجه یک در هر سنی مبتلا باشند، باید در سن 40 سالگی و یا 10 سال کمتر از سن ابتلای آن فرد بیمار، غربالگری به عمل آید. در این افراد شانس ابتلا به سرطان روده 2 برابر می‌شود.
10- مشاوره‌ی ژنتیک انجام دهید:
ده درصد از سرطان‌های روده بزرگ از طریق نقص یا موتاسیون ژنتیکی به ارث می‌رسند. اگر یک نفر یا تعداد بیشتری از فامیل‌های درجه یک فردی مبتلا به سرطان‌های مربوطه مثل آندومتر شده و این ابتلا در دو نسل پی در پی دیده شود، مشاوره ی ژنتیکی باید انجام شود، غربالگری صورت گیرد و در مواردی انجام جراحی پیشگیرانه هم توصیه می‌گردد.
11- چای سبز بنوشید:
در مطالعه ی منتشر شده‌ای که بر روی مردان چینی انجام شده، شیوع سرطان روده در افرادی که به صورت منظم در طول زندگی چای سبز مصرف می‌کرده‌اند، 54 درصد کمتر دیده شده است. علاوه بر آن، شیوع سرطان ریه و پانکراس هم در آنها کمتر است. هر چند هنوز به طور قطعی این موضوع ثابت نشده است.
12- مصرف آسپرین در بیمارن قلبی ریسک سرطان روده را نیز کاهش می‌دهد.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مثل آسپرین، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می‌دهند. در مطالعه‌ای که بر روی زنانی که به مدت 10 سال به صورت یک روز در میان آسپرین مصرف کرده بودند، کاهش شیوع سرطان روده بزرگ مشاهده شده است. البته استفاده‌ی روتین و مستمر آن می‌تواند باعث خونریزی دستگاه گوارشی شود. افرادی که در معرض حمله‌ی قلبی هستند، آسپرین بچه را به طور روزانه مصرف می‌کنند. مصرف آسپرین با دوز بالا ممکن است سبب پیشگیری از سرطان کولورکتال شود، ولی خطرات آن بیش از فوایدش است. بنابر این اگر کسی برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی آسپرین دریافت کند، پاداش آن کاهش سرطان روده بزرگ است./
یک دیدگاه