به گزارش برخوارنیوز، فرمانروایی سی و چهار ساله ظل‌السلطان بر شهری زیبا و تاریخی چون اصفهان، با ویرانی بیش از ۵۰ اثر و بنای تاریخی و باغ ایرانی در پایتخت دولت صفوی همراه بود. شهر اصفهان كه در روزگار اوج شکوه خود دارای ۱۳۷ كاخ، ۱۶۲ مسجد، ۴۸ مدرسه، ۲۷۳ حمام و ۱۲ گورستان بود، در دوره ظل‌السلطان بیشتر شکوه و زیبایی خود را از کف داد.
ظل‌السلطان متولد ۱۵ دی ۱۲۲۸ خورشیدی در تبریز بود. او خود را مالک برحق تاج و تخت می‌دانست و پس از مرگ ناصرالدین شاه با این که مسن‌تر از مظفرالدین شاه بود به این دلیل که از مادری غیر قاجار زاده شده بود، از تاج و تخت محروم شد. این امر موجب کینه او شد و برای نشان دادن قدرت خود کارهای منفی زیادی انجام داد که تخریب کاخ‌های صفوی از جمله آنهاست.
او نیز مانند پدرش ناصر الدین شاه به قدرت، شکارحیوانات و حرمسرا خیلی علاقمند بود.
بي شك سياه‌ترين نقطه حكومت وي تخريب بناهاي نفيس دوران صفوي است كه همواره غير از خودي‌ها، جهانگردان آن زمان نيز بر آن تاسف خورده‌اند.
به دستور ظل‌السلطان تمام آينه‌هاي ستون‌هاي چوبي چهلستون كه به ظرافت تمام آيينه كاري شده بود را كندند و روي نقاشي‌هاي بي‌نظير داخل تالار آن گچ كشيدند و روي مرمرهاي بي‌نظير ديواره‌ها رنگ صورتي ماليدند. «كرزن» جهانگرد معروف اين چنين مي‌گويد: اگر آن كافر را گير آورده بودم با خوشحالي وي را در بشكه‌اي از رنگ خودش خفه مي‌كردم.
یک خارجی به نام هولتسر، غصه نابودی این ابنیه را داشت. شیفتگی و شیدایی هولتسر در زمانه‌ای که مردمش نسبت به میراث ملی خود بی‌تفاوت‌اند بسیار ستودنی است. چه اندوهناک و دردناک است که یک بیگانه چنین مفتون و دلباخته دیرینه‌های این سرزمین باشد آن‌گاه کسانی که هستی‌شان از این خاک است قدر و منزلت فرهنگ و هنر خویش را ندانند.
او از بی‌مهری حاکم اصفهان نسبت به داشته‌های تاریخی بی‌نظیر و باشکوه روایت تلخی می‌کند:«دریغا طولی نخواهد کشید، از یادگارهای این دوره جالب [صفویان] آثار زیادی باقی نخواهد ماند. طوفان، درخت‌های چهارباغ را از جا می‌کند و جای آن‌ها چیزی کاشته نمی‌شود. باد و بوران و یخ‌بندان ساختمان‌های کهن را می‌ترکاند. کسی آن‌ها را تعمیر نمی‌کند و سنگ و آجرهای آن‌ها برای ساختمان خانه‌های نو به کار می‌روند. مسجدهای کهن برای اهالی کنونی بزرگ هستند و نمی‌توانند آن‌ها را تعمیر کنند و نگه دارند. مردم ترجیح می‌دهند که قسمت‌های جدیدی بسازند و قسمت‌های کهنه را به حال خود واگذارند که در هم بریزند. مردم به ساختمان‌های نو علاقه‌مندند … بسیاری از جدول‌های کهن در حال نابودی هستند.»
گفته می‌شود ظل‌السلطان حتی دستور تخریب کاخ چهلستون را هم داده بود که یکی از تجار خوش نام اصفهان به نام ملک‌التجار به موقع اطلاع می‌یابد و با خرید آن، این ملک تاریخی را از دست نادانی می‌رهاند.
توصیف برخی از این عمارت‌های تخریب شده به دستور ظل‌السلطان، در برخی سفرنامه‌ها و به خصوص سفرنامه‌‌های مربوط به مستشرقین و اروپایی‌هایی که از اصفهان در عصر صفوی بازدید کرده‌اند، ذکر شده است.
عمارتی که در خیابان استانداری قرار دارد روزگاری خانه ظل‌السلطان بوده و بر در و دیوار آن سر حیواناتی که این شاهزاده قاجاری شکار کرده بود نصب بوده است. مستند آن تصویری است که هولستر در زمان فرمانروایی وی از آنجا ثبت و ضبط کرده است. این خانه در دوره پهلوی تبدیل به استانداری اصفهان شد. خیابان روبروی آن نیز استانداری نامیده شد. امروز این محل به موزه هنرهای معاصر اصفهان تبدیل شده است.
تنها برخی از جنایات وی در قبال تخریب بناهای عمدتاً صفوی اصفهان به شرح زیر است :
1- باغ و قصر سعادت آباد
2- عمارت هفت دست
3- قصر نمکدان
4- آئینه خانه
5- بهشت برین
6- بهشت آئین
7- انگورستان
8- بادامستان
9- نارنجستان
10- کلاه فرنگی
11- باغ تخت
12- باغ آلبالو
13- باغ طاووس
14- عمارت و باغ نقش جهان
15- باغ فتح آباد
16- گلدسته
17- تالار اشرف
18- عمارت خورشید
19- سرپوشیده
20- عمارت خسروخانی
21- باغ زرشک
22- باغ چرخاب
23- باغ محمود
24- باغ صفی میرزا
25- باغ قوشخانه
26- باغ نظر
27- عمارت و سردر باغ هزارجریب
28- عمارت جهان نما
منبع: اینترنت
/انتهای پیام/
یک دیدگاه