به گزارش برخوارنیوز، سوءظن و بدگمانی در خانواده یکی از عوامل ایجاد اختلاف و فاصله گرفتن اعضای خانواده از یکدیگر است که گاهی تا حدی شدت می‌گیرد که بنیان خانواده را تا مرز از هم پاشیدن پیش می‌برد.
این رذیله اخلاقی صراحتاً در اسلام ناپسند شناخته شده است و اعتقاد بر این است که وسوسه، شک ، سوءظن و بدگمانی از سوی شیطان ایجاد می‌شود و حتی در مواردی مانند آیه زیر، این صفت گناه خوانده شده است:
«ای مومنان از بسیاری از گمان‌ها بپرهیزید که پاره‌ای از آنها گناه است.» (حجرات: ۱۲)
علاوه بر جنبه گناه‌آلود بعضی از این گمان‌ها و وسوسه‌های شیطانی که می‌توانند سوءظن را دامن بزنند، تفکرات و ذهن خود فرد می‌تواند عامل ایجاد گمان بد باشد.
وقتی سوءظن وارد قلب انسان شد، رفته رفته شک و تردیدش افزایش می‌یابد و ایمان از قلبش زایل می‌شود و با متهم ساختن مومن دیگری، ریشه‌های ایمان را در قلب خویش سست می‌کند.
سوءظن در بین خانواده‌ای که گرفتارش شده باشد به چندین صورت می‌تواند نمود داشته باشد، از جمله:
۱- سوءظن و بدگمانی در روابط همسران
۲- سوءظن والدین به فرزندان
۳- سوءظن فرزندان به والدین
که هر یک از این ابعاد سوءظن به سهم خویش مشکلاتی را بین اعضا خانواده ایجاد می‌کند و با پی‌ریزی اختلافات، وحدت و همبستگی افراد خانواده را از بین می‌برد.
موردی که بیش از سایر موارد بنیان خانواده را نشانه می‌رود، سوءظن و بدگمانی در روابط همسران می‌باشد.
در بررسی عواملی که می‌تواند پیدایش سوءظن بین همسران را باعث شود می‌توان به مواردی از قبیل اختلاف‌ها و تضادهای سلیقه‌ای، علاقه بیش از حد زن و شوهر به همدیگر و حس تملک و سواس‌گونه و افراطی، نوع تربیت خانوادگی و نگرش خانواده‌ها به زندگی، اختلاف سلیقه و نگرش همسران و نیز گاهی دخالت‌ها و حسادت‌های بی‌جای اطرافیان و خبرچینی‌ها، اشاره نمود.
قرآن کریم در این باره فرموده است:
به درستی که شیاطین سخت به دوستان خود وسوسه می‌کنند تا با شما به جدال و منازعه برخیزند و اگر از آنها پیروی کنید، مانند آنان مشرک خواهید شد. (انعام: ۱۲۱)
پس از شناخت سوءظن و علل ایجاد آن بهتر است کمی به راه‌های پیشگیری از ایجاد سوءظن در بین خانواده بپردازیم.
۱- پرهیز از مقایسه افراد خانواده با دیگران. چرا که در اغلب این مقایسه‌ها افراد باطن زندگی خودشان را با ظاهر و جلای زندگی سایرین مقایسه می‌کنند. باید این حقیقت که افراد باهم تفاوت دارند را بپذیریم و از انسان‌های مستقل با درونیات متفاوت و مجزا، توقع خروجی یکسان نداشته باشیم و اگر عیب و مشکلی نیز در افراد خانواده خویش می‌بینیم، دوستانه و با گفتگوی موثر در راستای حل آن برآییم.
۲- بهتر است ارتباط و معاشرت خویش را با افرادی که نسبت به ما حسن نیت و صداقت ندارند قطع کنیم چه بسا حضورشان بنیان خانواده ما را مخدوش سازد و معاشرت با افراد صالح و موفق را جایگزین ارتباط با آن افراد نماییم.
۳- با افزایش و تقویت ایمان و مطالعه سیره پیشوایان به راه صحیح زندگی نزدیک شویم و از گمان بد فاصله بگیریم.
۴- مورد دیگری که می‌بایست رعایت کنیم پرهیز از داوری و قضاوت بی‌جا درمورد افراد خانواده می‌باشد و بهتر است اگر رفتاری از فردی دیدیم که برخلاف میل سایر افراد خانواده بود، در صدد علت بروز آن رفتار برآییم و بدبینانه به قضیه ننگریم.
چنان که ائمه معصومین علیهم‌السلام توصیه فرموده‌اند:
«لَیْسَ مِنَ الْعَدلِ القَضاءُ عَلی الثِّقَهِ بِالظَّنِّ؛ قضاوتی که با تکیه به گمان باشد، عادلانه نیست.»
۵- از پیشرفت علم و وسایل مدرن مانند ماهواره‌ها و وسایل ارتباطی و اینترنت، صحیح و عاقلانه و با حفظ حریم‌ها بهره ببریم. و به سایر افراد نیز در چهارچوب صحیح اجازه بهره‌برداری بدهیم و از گمان بد پرهیز کنیم.
۶- نگرش‌های منفی را نسبت به اعمال و رفتار اعضای خانواده دور بریزیم.
۷- گفتگوی موثر و ارتباط کلامی بین خانواده را افزایش دهیم.
۸- در قضاوت رفتار دیگران، به جای توجه به گمان‌های غلط خودمان، به حقیقت عمل سر زده از آنها توجه کنیم./ انتهای پیام
یک دیدگاه